Sayt Sifarişi: Nələrə Diqqət Edilməlidir?

Sayt sifarisi etmək düşündüyünüzdən daha çətin bir proses ola bilər. Texnologiyanın sürətli inkişafı ilə veb saytın təkcə dizaynı deyil, arxasında dayanan texniki təməlləri də böyük əhəmiyyət kəsb edir. İdeal saytın yalnız gözəgəlimli görünüşə malik olması kifayət etmir; sürətli, etibarlı, genişlənə bilən və gələcəkdə dəyişikliklərə uyğun bir quruluşda olmalıdır. Bu məqalədə sayt sifarişi verərkən diqqət etməli olduğunuz əsas, lakin sıradan olmayan məqamları detallı şəkildə izah edəcəyik.

Texnologiyanın Seçilməsi

Saytın texnoloji bazası onun gələcəkdə necə işləyəcəyini və genişlənmə imkanlarını müəyyən edir. Texnologiyanın düzgün seçilməsi müştərilərin saytınızdan asanlıqla istifadə edə bilməsini və texniki problemlərin qarşısının alınmasını təmin edir. Hər layihənin texnoloji ehtiyacları fərqli olduğuna görə, texnologiyanın seçimində diqqətli olmaq lazımdır. Aşağıda bu seçimlərin detallarını görəcəksiniz.

Frontend Texnologiyaları

Frontend, yəni saytın istifadəçi interfeysi, saytın vizual görünüşünü təşkil edir. Lakin burada sadəcə dizaynla kifayətlənmək düzgün deyil. Aşağıdakı texnologiyaların istifadəsi saytın funksionallığını və yüklənmə sürətini ciddi şəkildə artırır:

• React.js və ya Vue.js: JavaScript framework-ləri içərisində ən populyar olan React.js və Vue.js sürətli və interaktiv saytlar yaratmaq üçün əla seçimdir. Bu framework-lər Component-based Architecture ilə işləyir, bu da saytın müxtəlif hissələrinin müstəqil olaraq yenilənməsinə və optimallaşdırılmasına imkan verir. Saytın yüklənmə sürəti, xüsusən Virtual DOM (React.js-də) texnologiyası ilə daha da sürətlənir. Vue.js isə daha elastikdir və daha az kompleks layihələr üçün idealdır.
• TypeScript: Frontend kodlaşdırmada təkcə JavaScript-dən istifadə etmək kifayət deyil. TypeScript, JavaScript-in bir versiyasıdır və bu, kodun daha etibarlı və stabil olmasına imkan verir. TypeScript ilə yazılan layihələrdə səhvlərin sayı azalır və layihənin genişlənməsi daha asan olur.
• SSR (Server-Side Rendering) və ya Hydration: Frontend performansını artırmaq üçün SSR texnologiyası istifadə edilməlidir. Bu texnologiya vasitəsilə saytın birinci yüklənməsi zamanı kontentin server tərəfindən göndərilməsi təmin edilir və bu da səhifənin ilk dəfə daha sürətli yüklənməsinə kömək edir. SSR, həmçinin SEO baxımından da mühüm əhəmiyyət daşıyır, çünki Google botları daha asanlıqla səhifələri indeksləyə bilir.

Backend Texnologiyaları

Backend, yəni saytın server tərəfində baş verən prosesləri idarə edən texnologiyalar, layihənin funksionallığından və tələblərindən asılı olaraq müxtəlif formalarda seçilə bilər:

• Node.js: Single-threaded və event-driven arxitekturası ilə Node.js yüksək trafikli saytlar üçün idealdır. Node.js-in qeyri-bloklaşdırıcı xüsusiyyəti sayəsində eyni anda çoxsaylı sorğuları emal etmək mümkündür, bu da e-ticarət saytları və interaktiv tətbiqlər üçün vacibdir. Node.js-lə birlikdə Express.js kimi framework-lərdən istifadə etmək layihənin daha sadə və genişlənə bilən olmasını təmin edir.
• Django (Python): Daha strukturlaşmış və böyük miqyaslı layihələr üçün Django əla seçimdir. Django-nun daxilində ORM (Object-Relational Mapping) kimi texnologiyalar var ki, bu da məlumat bazası ilə işləməyi xeyli asanlaşdırır. Django həm də DRY (Don’t Repeat Yourself) prinsipi ilə işləyir, yəni təkrarlanan kodlardan qaçmaq üçün yaradılmış bir framework-dür. Bu, həm inkişaf müddətini qısaldır, həm də səhv riskini azaldır.
• GraphQL: Ənənəvi REST API-ləri ilə müqayisədə daha sürətli və optimallaşdırılmışdır. GraphQL ilə saytın server və istifadəçi arasında məlumat ötürülməsi daha effektiv olur. Saytınız çoxlu sayda məlumatı idarə edirsə, və ya eyni vaxtda müxtəlif cihazlar üçün fərqli məlumat sorğuları həyata keçirilməlidirsə, GraphQL əvəzedilməzdir.
• Serverless Arxitektura: Ənənəvi server arxitekturasından fərqli olaraq, Serverless arxitektura daha çevikdir və xüsusilə dəyişkən trafik həcmi olan saytlar üçün uyğundur. AWS Lambda və ya Google Cloud Functions kimi texnologiyalar sayəsində server idarəçiliyi yükünü öz üzərinizdən götürə və bu qayğını tamamilə unuda bilərsiniz. Serverless arxitektura saytın trafikə görə avtomatik genişlənməsinə imkan yaradır və bu, qlobal miqyasda iş görən saytlar üçün əhəmiyyətlidir.

Məlumat Bazaları: Strukturun Əsasını Təşkil Edən Komponentlər

Məlumat bazası seçimi saytın fəaliyyətində kritik rol oynayır. Seçəcəyiniz məlumat bazası saytdakı kontentin necə saxlanacağını, idarə olunacağını və server tərəfdən necə işləyəcəyini müəyyən edir:

• SQL Məlumat Bazaları: Əgər sayt strukturlaşdırılmış məlumatları saxlayacaqsa (məsələn, müştəri məlumatları, məhsul siyahıları), PostgreSQL və ya MySQL ideal seçimdir. Bu məlumat bazaları stabil, etibarlı və mürəkkəb sorğuların daha effektiv şəkildə həyata keçirilməsini təmin edir.
• NoSQL Məlumat Bazaları: Daha çevik və strukturlaşdırılmamış məlumatları idarə etmək üçün MongoDB və ya Couchbase istifadə olunur. NoSQL, sürətli məlumat saxlama və genişlənə bilən infrastruktur təklif edir. Xüsusilə, e-ticarət və ya sosial media platformaları kimi böyük həcmli məlumatların idarə edilməsi üçün NoSQL daha münasibdir.
• Məlumat Bazası Replikasiyası: Böyük miqyaslı layihələr üçün məlumatların bir neçə serverdə saxlanması və eyni anda replikasiyanın həyata keçirilməsi əhəmiyyətlidir. Master-Slave Replication və ya Sharding kimi texnologiyalar istifadə olunaraq məlumatların təhlükəsizliyi və çıxışı daha effektiv təşkil olunur.

Performans Optimizasiyası və Yükləmə Sürəti

Saytın sürətli yüklənməsi və performansı, istifadəçi təcrübəsi üçün əsas amillərdən biridir. Burada yalnız istifadəçilərin rahatlığı deyil, həm də saytın axtarış motorlarında necə sıralanması önəm daşıyır. Yükləmə sürətini artırmaq üçün müasir texnologiyalar və optimizasiya metodları tətbiq edilməlidir.

Şəkil və Video Optimizasiyası

Saytın sürətini ən çox yavaşladan amillərdən biri şəkillərdir. Saytda şəkillərin keyfiyyətindən güzəşt etmədən yükləmə sürətini artırmaq üçün aşağıdakı texnikalardan istifadə edilməlidir:

• WebP və AVIF Formatı: Bu formatlar daha kiçik həcmlə daha keyfiyyətli şəkillər təqdim edir. Saytınızdakı bütün şəkilləri bu formatlara çevirmək yükləmə sürətini xeyli artırır.
• Lazy Loading: Saytın tam yüklənməsini gözləmədən istifadəçinin gördüyü elementlər yüklənir. Şəkillərin yalnız istifadəçi həmin hissəyə çatdıqda yüklənməsi həm server resurslarının optimallaşdırılmasına, həm də istifadəçi təcrübəsinin yaxşılaşmasına səbəb olur.

Koding Sıxılma və Optimizasiya

Veb saytların daha sürətli yüklənməsi üçün mövcud kodların optimallaşdırılması vacibdir. Burada məqsəd həm server resurslarını az istifadə etmək, həm də istifadəçi üçün sürətli bir təcrübə yaratmaqdır:

• GZIP və ya Brotli Sıxılma: Serverdən gələn məlumatların daha kiçik ölçülərdə ötürülməsini təmin edir və yükləmə vaxtını azaldır. GZIP ümumi istifadə olunsa da, Brotli son illərdə daha yaxşı nəticələr verir və Google tərəfindən tövsiyə edilir.
• JavaScript və CSS Fayllarının Minifikasiyası: JavaScript və CSS faylları boşluqlar, kommentlər və lazımsız kod parçaları ilə dolu ola bilər. Bu elementlərin aradan qaldırılması faylların ölçüsünü xeyli kiçildir və saytın performansını artırır.

Texniki SEO və Məlumatların Strukturlaşdırılması

Texniki SEO saytın axtarış motorları tərəfindən necə indekslənməsi və istifadəçilərə necə təqdim edilməsi üçün kritikdir. Texniki SEO problemləri saytı effektiv şəkildə optimallaşdırmadan geri çəkə bilər. Texniki SEO-nun əsas aspektləri aşağıdakı kimi olmalıdır:

Strukturlu Məlumat (Schema Markup)

Axtarış motorlarının saytınızı daha yaxşı anlaması və istifadəçilərə zəngin nəticələr təqdim etməsi üçün structured data (məlumatların strukturlaşdırılması) istifadə edilməlidir. Schema.org platforması vasitəsilə saytınızın məhsul, xidmət, məqalə kimi hissələrini strukturlaşdırmaq mümkündür.

Mobil Uyumluluq və Sürət Optimizasiyası

Mobil cihazlardan istifadə daha geniş yayılıb, ona görə də saytın mobil ilk dizayn (mobile-first) prinsipi ilə hazırlanması vacibdir. Bunun üçün AMP (Accelerated Mobile Pages) texnologiyası saytın mobil cihazlarda sürətli işləməsi üçün əvəzolunmazdır

Axtarış Motorları ilə Dost URL-lər və Redirect-lər

URL-lərin sadə və açar sözlərlə zəngin olması SEO baxımından əhəmiyyətlidir. 301 Redirects istifadə edərək köhnə səhifələrdən yeni səhifələrə keçid təmin etmək və Canonical Tags vasitəsilə təkrarlanan məzmun problemlərindən qaçmaq lazımdır.

Nəticə

Sayt sifarişi edərkən nəzərə alınmalı texniki detallar uzunmüddətli uğur üçün kritikdir. Doğru texnologiya seçimi, performans optimizasiyası, SEO uyumluluğu və təhlükəsizlik tədbirləri saytın istənilən səviyyədə uğurlu fəaliyyət göstərməsinə imkan yaradır. Saytınızı yalnız bugünkü ehtiyaclara deyil, gələcək genişlənmə və dəyişikliklərə uyğun şəkildə qurdurmaq uzunmüddətli perspektivdə işinizi daha səmərəli edəcəkdir.