vebsayt-yaratmaq66f2e2147885a.png

Sayt Açmaq: Vebsayt Necə Açılır?

Bu yazıda sıfırdan vebsayt açmaq ilə bağlı ağlınızdakı bütün sualların cavabını tapacaqsınız. Vebsayt nədir? Sayt necə açılır? Sayt açmaq üçün nə etmək lazımdır? Kimi suallarınızın cavabını tapmaq üçün məzmunumuzu sona qədər oxumağınızı tövsiyyə edirik.


Domen Adı və Hosting Seçimi


Veb sayt yaratmağın ilk addımı domen adı seçmək və saytın saxlanacağı bir hosting təminatçısı tapmaqdır. Bu addım saytınızın görünürlüğünü və texniki fəaliyyətini təyin edir.


Domen Adı Seçimi


Domen adı saytınızın internetdəki şəxsiyyətidir. Onu seçərkən yadda qalan, axtarış motorlarında optimallaşdırmaya uyğun və brendinizlə əlaqəli olmasına diqqət yetirin. Domen adı qısa olmalı, 15 simvoldan çox olmamalı və yadda qalıcı olmalıdır. Domen adını seçərkən açar sözlərdən istifadə etməyi düşünün. Məsələn, əgər elektron ticarətlə məşğul olacaqsınızsa, domen adında "shop" və ya "store" kimi açar sözləri istifadə etmək faydalı ola bilər.


Hosting Seçimi


Hosting, saytınızın internetdə saxlandığı serverlərdir. Hosting xidmətləri saytınızın sürəti, təhlükəsizliyi və miqyası baxımından kritik rol oynayır. Aşağıdakı hosting seçimlərini nəzərə alın:


  • Paylaşılan Hosting: Bu, bir serverin bir çox sayt tərəfindən paylaşıldığı seçimdir. Başlanğıcda ucuz və uyğun seçimdir, lakin yüksək trafik həcmi olan saytlar üçün performans problemləri yarada bilər.
  • VPS Hosting: Virtual şəxsi serverlər hər bir müştəriyə daha çox nəzarət və fərdi resurslar təklif edir. Trafikiniz artdıqca daha güclü resurs tələb edirsinizsə, VPS hosting daha uyğundur.
  • Bulud Hosting: Saytınız bir neçə server arasında yayıldığı üçün daha böyük miqyaslama imkanı və sürət təklif edir. Böyük trafik həcmi gözlənilən saytlar üçün ideal bir seçimdir.


Hosting seçərkən serverlərin SSD texnologiyası ilə işlədiyinə, uptime zəmanətinin (99.9% və ya daha yüksək) olmasına, DDoS müdafiəsi kimi təhlükəsizlik tədbirlərinin mövcud olmasına diqqət yetirin.


Saytın Dizaynı və İstifadəçi Təcrübəsi (UX/UI)


Saytınızın dizaynı onun nə qədər peşəkar və cəlbedici olacağını müəyyən edir. Yaxşı dizayn təkcə estetik cəhətdən xoş görünməməlidir, həm də istifadəçilərin saytda asanlıqla naviqasiya etmələrini təmin etməlidir.


Responsive Dizayn


Saytınız müxtəlif cihazlarda – mobil, planşet və masaüstü kimi – düzgün işləməlidir. Responsive dizayn vasitəsilə saytınız avtomatik olaraq fərqli ekran ölçülərinə uyğunlaşır. Bu məqsədlə mobil istifadəyə uyğun şablonlardan istifadə etmək vacibdir, çünki günümüzdə istifadəçilərin böyük əksəriyyəti mobil cihazlardan saytlara daxil olur.


Minimalist və Təmiz Dizayn


Sayt dizaynında minimalist yanaşma tətbiq edin. Yəni, lazımsız vizual elementlərdən qaçının və yalnız zəruri məzmunu yerləşdirin. İstifadəçilərin diqqətini çəkmək üçün parlaq rənglərdən və düzgün seçilmiş fontlardan istifadə edin. Bununla yanaşı, saytda naviqasiya menyusu sadə və aydın olmalıdır. Ziyarətçilər əsas səhifələrə asanlıqla daxil olmalıdırlar.


UX və UI Uyğunluğu


İstifadəçi təcrübəsi (UX) saytın funksional hissəsi, istifadəçi interfeysi (UI) isə onun vizual tərəfidir. UX/UI dizaynı yaxşı optimallaşdırıldıqda istifadəçilərin saytda daha uzun müddət qalması təmin olunur. Burada modulyar dizayn prinsipləri tətbiq etməklə saytı daha çevik və miqyaslana bilən edə bilərsiniz. Misal üçün, hər səhifənin öz xüsusi funksional məqsədi olmalıdır.


Veb Proqramlaşdırma və Texnologiyaların Seçimi


Saytınızın işləməsi üçün istifadə olunacaq texnologiyalar onun funksional imkanlarını və performansını təyin edəcək. Bu addımda, frontend (istifadəçi interfeysi) və backend (server tərəfi) texnologiyaları haqqında danışacağıq.


Frontend (İstifadəçi Tərəfi)


Frontend inkişafı saytın istifadəçilər tərəfindən görünən hissəsidir. Bunun üçün HTML, CSS və JavaScript kimi texnologiyalardan istifadə edilir.


  • HTML5: Saytın strukturu və kontentinin necə göründüyünü müəyyən edir.
  • CSS3: HTML ilə qurulan strukturu vizual baxımdan cəlbedici edir.
  • JavaScript: Saytda interaktiv elementlər yaratmağa kömək edir, məsələn, düymələrin kliklənməsi və ya sürüşdürmə effekti.


Saytınızın interfeysi istifadəçilərin rahat şəkildə naviqasiya edə bilməsi üçün yaxşı optimallaşdırılmalıdır. Həmçinin açılır menyular, formlar və digər istifadəçi elementləri səmərəli işləməlidir.


Backend (Server Tərəfi)


Backend texnologiyaları saytın server tərəfində işləyən və məlumatların saxlanması və işlənməsini təmin edən sistemdir. Backend üçün müxtəlif proqramlaşdırma dilləri və məlumat bazaları seçilə bilər:


  • Proqramlaşdırma Dilləri: PHP, Python və ya JavaScript əsaslı server dillərindən istifadə edə bilərsiniz. Hər biri özünəməxsus xüsusiyyətlərə malikdir.
  • Məlumat Bazası Seçimi: Məlumatların strukturlaşdırılmış şəkildə saxlanılması üçün SQL bazaları (məsələn, MySQL, PostgreSQL) və ya qeyri-strukturlaşdırılmış məlumatlar üçün NoSQL bazaları (məsələn, MongoDB) seçə bilərsiniz.


Backend inkişafı zamanı məlumatların təhlükəsizliyisaytın sürətli cavab vermə qabiliyyəti önəmlidir. Eyni zamanda API inteqrasiyası saytınızın başqa platformalarla məlumat mübadiləsini təmin edəcək.


SEO (Axtarış Motoru Optimizasiyası)


SEO (Search Engine Optimization) saytınızın axtarış motorlarında yaxşı sıralanmasını təmin edən texniki və məzmun optimizasiyası metodlarından ibarətdir. Saytınızın axtarış nəticələrində yaxşı mövqedə görünməsi üçün SEO-ya ciddi diqqət yetirməlisiniz.


Açar Söz Tədqiqatı


Saytınızı yaratdığınız sahə üzrə əsas açar sözləri müəyyənləşdirin. Açar sözlər, istifadəçilərin axtarış motorlarına yazdığı sorğulardır və saytınızda məzmunları bu açar sözlərə uyğun hazırlamalısınız. Bunun üçün açar söz tədqiqatı alətlərindən istifadə edə bilərsiniz.


On-Page SEO


On-Page SEO saytınızın daxilində edilən optimizasiya işlərini əhatə edir. Əsas fokuslanmalı olduğunuz sahələr bunlardır:


  • Meta Təsvirlər və Başlıqlar: Hər səhifədə uyğun açar sözləri əks etdirən meta təsvir və başlıqlar olmalıdır.
  • URL Strukturu: SEO dostu URL-lər yaradın. Məsələn, "domenadiniz.com/veb-sayt-yaratmaq" kimi açar sözlərlə dolu URL-lər Google üçün faydalıdır.
  • Şəkil Optimizasiyası: Şəkillərin yükləmə sürətini artırmaq üçün onların ölçülərini optimallaşdırın və alt mətni (alt text) əlavə edin.


Texniki SEO


Texniki SEO saytın arxa plandakı texniki xüsusiyyətlərini optimallaşdırır. Bu sahədə nəzərə almalı olduğunuz əsas məsələlər bunlardır:


  • Saytın Yükləmə Sürəti: Yükləmə sürəti Google sıralamasında vacib bir amildir. Bunun üçün saytınızda cache sistemlərindən istifadə edin və lazımsız skriptləri minimuma endirin.
  • Mobil Uyğunluq: Google mobil dostu saytları prioritetləşdirir. Saytınızın mobil uyğun olması SEO baxımından çox önəmlidir.
  • SSL Sertifikatı: HTTPS bağlantısı ilə saytınızın təhlükəsizliyini təmin edin və bu, eyni zamanda SEO-nun yaxşılaşmasına kömək edəcək.

Məzmun Yaradılması və Yayımlanması


Məzmun, saytınızın uğurunu təyin edən ən vacib amillərdən biridir. Saytınızın mövzusuna uyğun dəyərli və orijinal məzmunlar yaratmalısınız.


Məzmun Növü


Saytınızda müxtəlif növ məzmunlar təqdim edə bilərsiniz:


  • Bloq Yazıları: SEO üçün bloq yazıları çox faydalıdır. Hədəflədiyiniz açar sözlər əsasında dəyərli bloq məqalələri hazırlayın.
  • Multimedia Məzmunları: Şəkillər, videolar və infoqrafikalar istifadəçilərin saytınızda daha çox vaxt keçirməsini təmin edəcək.


Davamlı Yenilənmə


Saytınızın məzmununu müntəzəm olaraq yeniləmək vacibdir. Google və digər axtarış motorları davamlı olaraq yenilənən saytları prioritetləşdirir. Beləliklə, müntəzəm olaraq yeni məzmunlar yerləşdirərək saytınızın daim təzə qalmasını təmin edin.


Təhlükəsizlik və Saytın Yayımı


Saytınızı qurdunuz və məzmun yerləşdirdiniz. Son mərhələ isə saytınızın təhlükəsizliyini təmin etmək və yayımlamaqdır.


Təhlükəsizlik Tədbirləri


Saytın təhlükəsizliyi həm istifadəçi məlumatlarının qorunması, həm də saytın davamlılığı üçün vacibdir. SSL sertifikatı quraşdıraraq saytınızın HTTPS üzərindən işləməsini təmin edin. Bununla yanaşı, Web Application Firewall (WAF) və iki faktorlu identifikasiya kimi təhlükəsizlik tədbirlərindən istifadə edin.


Saytın Yayımlanması


Saytınızı yayımlamaq üçün hosting provayderinizdən əldə etdiyiniz giriş məlumatları ilə fayllarınızı serverə yükləyin və saytınızı aktiv edin. Əgər hazır idarəetmə sistemləri ilə işləyirsinizsə, bu proses sadə olacaq. Özünüz kod yazmısınızsa, FTP vasitəsilə fayllarınızı yükləyə və yayım edə bilərsiniz.


Nəticə


Veb sayt yaratmaq çoxşaxəli və addım-addım planlaşdırılmalı bir prosesdir. Domen adı və hosting seçimi ilə başlayan bu yolda dizayn, proqramlaşdırma, SEO və məzmun yaradılması kimi mərhələlərdən keçməlisiniz. Bu təlimatda sadaladığım hər bir addım, saytınızı uğurlu etmək üçün mütləq nəzərə alınmalıdır. Prosesə diqqətlə yanaşdıqda, texniki tələblərə cavab verən, təhlükəsiz və SEO optimallaşdırılmış bir sayt sahibi ola bilərsiniz.


Domen adı və hosting necə seçilməlidir?


Domen adınızı qısa, yadda qalan və SEO dostu seçin. Hosting seçərkən isə server performansı və təhlükəsizliyinə diqqət yetirin.


Veb sayt üçün hansı proqramlaşdırma dilləri istifadə edilməlidir?


Frontend üçün HTML, CSS və JavaScript, backend üçün isə PHP, Python və ya digər server dillərindən istifadə edə bilərsiniz.


SEO optimizasiyasını necə edə bilərəm?


Açar söz tədqiqatı apararaq uyğun məzmun yaradın, texniki SEO tədbirlərini həyata keçirin və saytı mobil uyğunlaşdırın.


Saytımın təhlükəsizliyini necə təmin edə bilərəm?


SSL sertifikatı quraşdırın, WAF istifadə edin və iki faktorlu identifikasiya tədbirlərini tətbiq edin.


Məzmunu necə yaratmalı və yayımlamalıyam?


Bloq yazıları, multimedia və müntəzəm yenilənən məzmunlar yaradın və saytınızı mütəmadi olaraq təzə saxlayın.